Λιπαντικά αυτοκινήτων: τύποι & συμβουλές

Ήδη από τις σχολές οδηγών ακούμε για τα λιπαντικά αυτοκινήτων και πιο συγκεκριμένα για το πότε πρέπει να τα αλλάζουμε, ποια είναι η σημασία τους κτλ. Παρόλα αυτα, πολλοί οδηγοί αγνοούν τις βασικές πληροφορίες σχετικά με τους τύπους από λάδια αυτοκινήτου που υπάρχουν, τις χημικές τους ιδιότητες ή το πώς να διαβάζουν τις πληροφορίες που αναγράφονται στις συσκευασίες τους.

Σε αυτό το άρθρο του auto-motive ξεκινάμε από τα βασικά, θυμίζοντας ποιος είναι ο ρόλος που παίζουν τα λιπαντικά αυτοκινήτων (γνωστά και απλά ως λάδια αυτοκινήτου) στα μηχανικά μέρη του αυτοκινήτου. Έπειτα, παρουσιάζουμε τα διάφορα είδη λιπαντικών που υπάρχουν, καθώς και μερικές συμβουλές για το πώς να επιλέγουμε το κατάλληλο σκεύασμα για τις ανάγκες του αυτοκινήτου μας.

 

Τα λιπαντικά αυτοκινήτων και ο ρόλος τους

Ο βασικότερος και πιο δεδομενος ρόλος που καλούνται να παίξουν τα λιπαντικά αυτοκινήτου είναι η αποφυγή της δημιουργίας τριβών και θερμότητας ανάμεσα στα διάφορα κινούμενα μέρη του κινητήρα και του οχήματος γενικότερα. Αυτό επιτυγχάνεται με τη δημιουργία μιας ειδικής στρώσης/φίλμ ανάμεσα στα κινούμενα μέρη. Έτσι, είναι εφικτή η κίνηση και η συνεργασία αυτών των εξαρτημάτων χωρίς όμως να έρχονται σε στενή επαφή μεταξύ τους και να αναπτύσσουν τριβές.

 

 

Μια άλλη σημαντική λειτουργία των λαδιών για το αυτοκίνητο είναι η απαγωγή, δηλαδή η «απορρόφηση» της θερμότητας που παράγεται όταν είναι σε λειτουργία ο κινητήρας και τα υπόλοιπα μηχανικά μέρη. Μειώνοντας τις τριβές μεταξύ των εξαρτημάτων τα λιπαντικά βοηθούν ούτως ή άλλως στο να παράγεται λιγότερη θερμότητα. Όμως, μπορούν και τα ίδια να απορροφήσουν έτσι κι αλλιώς μέρος της θερμότητας που παράγεται, χάρη στην ιδιότητά τους να αντέχουν τις υψηλές θερμοκρασίες.

Τέλος, τα λιπαντικά αυτοκινήτων έχουν και καθαριστικά-απορρυπαντική δράση, αφού απομακρύνουν τα διάφορα υπολείμματα καύσης που παράγει ο κινητήρας.

 

Τα λιπαντικά αυτοκινήτων με βάση τη χημική τους σύσταση

Αν η ανακάλυψη και εξέλιξη των κινητήρων στα αυτοκινήτα είναι ένα θαύμα της μηχανικής, η ανακάλυψη και εξέλιξη των αντίστοιχων λαδιών είναι ένα θαύμα της βιομηχανικής χημείας.

Οι ειδικοί έχουν πολλούς τρόπους για να ταξινομούν τα λιπαντικά αυτοκινήτων με βάση τη χημική τους σύσταση (η κατάταξη του Αμερικανικού Ινστιτούτου Πετρελαίου είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα). Όμως, οι καταναλωτές μπορούν να βασιστούν απλά στην παρακάτω κατηγοριοποίηση:

• ορυκτέλαια: δημιουργούνται από αποσταγμένο πετρέλαιο που έχει καθαριστεί με οξύ ή εκχύλιση διαλύτη. Είναι μία πολύ κλασική και προστική επιλογή για όλους τους κινητήρες, όμως φθείρονται πιο σύντομα από τις τριβές και τις υψηλές θερμοκρασίες. Συνίσταται η χρήση τους ειδικά σε κινητήρες παλιότερης τεχνολογίας.

• (πλήρως) συνθετικά λάδια αυτοκινήτου: πρόκειται για λάδια που παράγονται εξαρχής στο εργαστήριο μέσω οργανικής σύνθεσης. Εξυπηρετούν την αυξημένη λίπανση των μηχανικών μερών και τη μεγάλη αντοχή σε θερμοκρασίες. Σημαντικό χαρακτηριστικό τους είναι το σταθερό ιξώδες, δηλαδή η ιδιότητα να διατηρούνται όσο πηκτά χρειάζεται ακόμα και σε συνθήκες μεγάλης καταπόνησης. Είναι ιδανικά για τους σύγχρονους κινητήρες, οι οποίοι υπόκεινται σε πιο ακραίες συνθήκες θερμοκρασίας και κίνησης.

• ημισυνθετικά λιπαντικά αυτοκινήτου: αυτά προέρχονται από ειδική επεξεργασία των ορυκτέλαιων με προσθήκη συνθετικών μερών. Προσφέρουν αρκετά από τα πλεονεκτήματα των συνθετικών λιπαντικών (μακρά διάρκεια, καλύτερη αντοχή σε διαφοροποιήσεις θερμοκρασίας), σε πιο προσιτή όμως τιμή. Είναι πολύ καλά για χρήση τόσο σε μέρη με ήπιο κρύο όσο και σε μέρη με ήπια ζέστη.

• ανακυκλωμένα λάδια αυτοκινήτων: με βαθμό απόδοσης ως και 70% σε σχέση με τα κανονικά λάδια, τα ανακυκλωμένα λάδια αυτοκινήτων είναι κι αυτά μια καλή επιλογή. Προέρχονται από χρησιμοποιημένα λάδια τα οποία, αφού καθαριστούν, θερμαίνονται σε υψηλές θερμοκρασίες ώστε να ανακτήσουν τις ιδιότητές τους.

 

Λάδια αυτοκινήτου κινητήρα & αντιψυκτικά αυτοκινήτου

Ερχόμαστε τώρα στις βασικές κατηγορίες χημικών σκευασμάτων που αφορούν τον κινητήρα. Η πρώτη είναι, φυσικά, τα λιπαντικά κινητήρων γενικής χρήσης, που έχουν σαν βασικό στόχο όσα αναφέραμε παραπάνω: τη λίπανση, τον καθαρισμό και τη διατήρηση της θερμοκρασίας του κινητήρα.

Από εκεί και πέρα, υπάρχουν και τα αντιψυκτικά γράσα (γνωστά και απλά ως υγρό κυκλώματος ψύξης), τα οποία διατίθενται ή έτοιμα για χρήση ή σε συμπυκνωμένη μορφή, την οποία πρέπει να αραιώσουμε. Τα έτοιμα αντιψυκτικά αυτοκινήτων είναι γνωστά και ως παραφλού (paraflu).

Τα αντιψυκτικά αυτοκινήτου τοποθετούνται και αποθηκεύτονται στο ψυγείο του αυτοκινήτου. Έχουν σαν ρόλο την προστασία του συστήματος ψύξης του κινητήρα από την υπερθέρμανση και τη διάβρωση, αλλά και τη λίπανση των μηχανικών μερών με τα οποία έρχται σε επαφή. Επίσης, πολύ σημαντικό είναι το ότι εξασφαλίζουν σε σχετικά σταθερό επίπεδο τη θερμοκρασία του απιονισμένου νερού που περιλαμβάνεται στο ψυγείο.

 

 

Στα ράφια των καταστημάτων υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί τύποι αντιψυκτικά αυτοκινήτου ανάλογα με τον τύπο χημικής φόρμουλας που χρησιμοποιεί ο καθένας. Αυτούς τους τύπους μπορούμε να τους ξεχωρίζουμε από το χρώμα ή το όνομά τους. Ένα από τα γνωστότερα είναι το παραφλού G12. Άλλα αντιψυκτικά είναι ιδανικά για ακραίες θερμοκρασίες κρύου ή ζέστης, άλλα για οχήματα βαριάς χρήσης κτλ.

 

Βαλβολίνες σασμάν και A.T.F. λάδι

Πηγαίνοντας, τώρα, σε άλλα μέρη του αυτοκινήτου, ερχόμαστε στο σασμάν, γνωστό στα ελληνικά και ως κιβώτιο ταχυτήτων. Πρόκειται για το μηχανισμό που ελέγχουμε με το λεβιέ ταχυτήτων. Είναι υπεύθυνος για τη μετάδοση της κίνησης του κινητήρα στους τροχούς ώστε να κινείται το αυτοκίνητο. Αποτελείται από μία σειρά γραναζιών τα οποία συνεργάζονται μεταξύ τους για αυτό το σκοπό.

 

Όπως είναι λογικό, σε ένα τέτοιο σύστημα οι συχνές τριβές και η ανάπτυξη θερμότητας είναι αναμενόμενες, δημιουργώντας μεγάλες ανάγκες για καλή λίπανση. Κι όμως, πολλοί είναι οι οδηγοί που παραμελούν αυτή την ανάγκη δίνοντας έμφαση μόνο στα λιπαντικά του κινητήρα.

Για τη λίπανση του σασμάν χρησιμοποιούμε τις βαλβολίνες, οι οποίες μειώνουν τις τριβές, ψύχουν και καθαρίζουν το σασμάν. Τό όνομα «βαλβολίνες» προέρχεται από τη γνωστή εταιρεία Valvoline. Η αλλαγή τους μπορεί να γίνεται σπανιότερα απ’ ό,τι στο λάδι κινητήρα, περίπου κάθε 80.000 με 10.000 χιλιόμετρα. Φυσικά, αυτο εξαρτάται από τον κατασκευαστή και τον τύπο του οχήματος, καθώς και από τη χρήση που του κάνουμε.

Μια ειδική κατηγορία αυτού του λιπαντικού είναι το A.T.F. λάδι (Automatic Transmission Fluid – υγρό για αυτόματο σασμάν). Όπως φαίνεται και από το όνομά του, είναι εξειδικευμένο για αυτόματα κιβώτια ταχυτήτων. Όμως, μπορεί να χρησιμοποιηθεί και σε κάποια μοντέρνα χειροκίνητα κιβώτια. Ακόμα, κάποιες φορές χρησιμοποιείται και σε συστήματα 4×4 ή σε τιμόνια υδραυλικά.

 

Υγρά Φρένων

Τα υγρά φρένων είναι μια κατηγορία λάδια αυτοκινήτου τα οποία σχετίζονται άμεσα με την ασφάλειά μας. Είναι ουσιαστικά το μέσο μεταφοράς της πίεσης που ασκούμε με το πόδι από το πεντάλ του φρένου στα ίδια τα φρένα, που είναι υδραυλικά. Ακριβώς επειδή από την ποιότητά τους εξαρτάται ο έλεγχος και η σταθερότητα του οχήματος, τα υγρα φρένων πρέπει:

• να έχουν υψηλό επίπεδο βρασμού, για να μην εξατμιστούν από τις υψηλές θερμοκρασίες που αναπτύσστονται στο σύστημα πέδησης
• να έχουν σταθερό ιξώδες
• να μην διαβρώνουν τα μετάλλα με τα οποία έρχονται σε επαφή
• να έχουν χαμηλό επίπεδο συμπίεσης

 

Πρόσθετα για λιπαντικά αυτοκινήτων

Εκτός από τα παραπάνω, κάποιος μπορεί να προμηθευτεί και χρήσιμα πρόσθετα για τα λιπαντικά που βάζει στο αυτοκίνητό του.

Το πρώτο από αυτά είναι τα καθαριστικά και τα ενισχυτικά καυσίμου. Αυτά τα σκευάσματα καθαρίζουν τα συστήματα καύσης από άχρηστες επικαθήσεις καυσίμου, μειώνουν τις τριβές και τη διάβρωση και δεσμεύουν το νερό που μπορεί να βρεθεί μέσα στο ντεπόζιτο καυσίμου.

Ένα άλλο είναι τα πρόσθετα για το σύστημα λαδιού του αυτοκινήτου. Αυτά αυξάνουν τη λιπαντικότητα του λαδιού και εξασφαλίζουν την καλή λειτουργία του συστήματος τροφοδοσίας του αυτοκινήτου.

Τέλος, σημαντικά είναι και τα πρόσθετα για την προστασία των βαλβίδων του κινητήρα.

 

Λάδια αυτοκινήτου και άλλα πρόσθετα στο Auto-Motive

Αν χρειάζεστε περισσότερες πληροφορίες για τα λιπαντικά αυτοκινήτου και τα διάφοα πρόσθετα που κυκλοφορούν, μπορείτε πάντα να επικοινωνήσετε με το εξειδικευμένο προσωπικό του Auto-Motive. Και φυσικά, μπορείτε να πλοηγηθείτε στο ηλεκτρονικό μας κατάστημα και να προμηθευτείτε τα προϊόντα που χρειάζεστε εύκολα και άμεσα στη Θεσσαλονίκη και την υπόλοιπη Ελλάδα.